Mater dolorosa

Wanneer Napels in de XVIII^de eeuw politieke onafhankelijkheid verwerft, kent het artistieke leven er een enorme boost. De stad ontwikkelt een intense muzikale creativiteit waarmee ze zowel Rome als Venetië overtreft.

De grote muzikale vraag en de hoge kwaliteitsvereisten in alle Napolitaanse instellingen, kerken en theaterhuizen, leidden tot de oprichting van conservatori. Het concertprogramma is samengesteld uit verschillende generaties componisten: leraars en leerlingen uit de Napolitaanse conservatoria, die in sommige gevallen les gaven aan elkaar.

Leonardo Leo was een belangrijke componist van oratoria en opera’s. Het grootste deel van zijn carrière werd bepaald door zijn functie van hoforganist. Met het oratorium Santa Elena al Calvario (1734, op een libretto van Metastasio) bereikte hij een hoogtepunt in zijn creatieve kunnen.

Emanuele Barbella, wellicht de minst bekende naam uit het concertprogramma, was een leerling van Leonardo Leo en gooide hoge ogen in Londen en Parijs, waar tientallen van zijn werken werden uitgegeven.

Wellicht genoot Francesco Durante van alle Napolitaanse componisten de grootste waardering bij zijn tijdgenoten. Zijn uitgebreide oeuvre is goed bewaard gebleven en omvat religieuze composities, vocale duetten, klaviermuziek en meerdere concerto’s.

Ook Alessandro Scarlatti was vele jaren werkzaam in Napels. De ouverture in drie delen is kenmerkend voor zijn muziektaal. Hij drukte zijn stempel op de Italiaanse ouverture zoals die voor de volgende generatie componisten de norm zou worden.

In 1735 componeerde Giovanni Battista Pergolesi het Stabat Mater, een van de grootste meesterwerken uit de barokmuziek. Dit aangrijpende werk is gecomponeerd op een tekst uit de 13^de eeuw, in een erg verzorgde en galante stijl die perfect past bij het tragische passiegedicht.